Technologie maakt het leven op verschillende manieren makkelijker . Zeker ouderen kunnen baat hebben bij de ondersteuning van ICT bij dagelijkse activiteiten. Toch lopen zij vaak achter als het gaat om technologiegebruik. Om ouderen meer te laten profiteren van digitale ontwikkelingen, is het van belang goed te begrijpen waarom en hoe zij technologie in (zouden willen) zetten – of juist niet.
Uit onderzoek weten we dat ouderen ondanks gebreken juist vaak erg hoog scoren op welzijn. Ze blijken goed in staat een waardevol leven te leiden, ondanks tegenslag. In vier deelstudies onderzoek ik hoe technologie kan worden ingezet om het welzijn van ouderen te verhogen en wat we daarvan kunnen leren over hun motivaties om deze al dan niet te gebruiken.
Het project startte in mei 2017 aan de VU Amsterdam (Sociologie). Ik word begeleid door prof. dr. Pim Cuijpers (Psychologie), dr. Erik van Ingen (Sociologie) en prof. dr. ir. Alice de Boer (Sociologie en SCP). De studies voer ik deels uit binnen bestaande projecten bij het Ouderenfonds en deels met (data van) externe partners als het SCP en VU MC. Een mooie mix van wetenschap én praktijk!
In onderzoek naar het technologiegebruik door ouderen met dementie, worden vaak hun beperkingen als uitgangspunt genomen. Dat is niet alleen jammer; het gaat ook in tegen de groeiende opvatting dat men juist unieke competenties ontwikkelt bij het ouder worden. Zo zijn ouderen veel beter dan jongeren in staat om te focussen op waar ze gelukkig van worden; te investeren in waardevolle relaties en alternatieve strategieën te ontwikkelen als alledaagse activiteiten niet meer vanzelf gaan.
Voor dit onderzoek interviewde ik ouderen met dementie, mantelzorgers, (klein)kinderen en zorgverleners over wat voor deze ouderen belangrijk is in het leven en hoe technologie hen daarbij helpt.
Wanneer?
Mei 2017 – Mei 2019
Opdrachtgever
Dit onderzoek maakt deel uit van het project MI-Tale, gefinancierd door ZonMW, binnen AAL.
Samen met
* Nationaal Ouderenfonds
* Samenwerkende Zorgboeren Zuid
* VU Amsterdam (Sociologie)
Outputs
* Wetenschappelijke publicatie Computers in Human Behavior
* Wetenschappelijke publicatie TVGG
* Gastles geneeskundestudenten VU
* Poster Gerontologiecongres 2017
* Presentatie Pop-up Zorginnovatie Rotterdam
* Input voor MI-Tale project / app
* Interview platform Zorg & Welzijn
Wanneer?
Oktober 2018 – December 2020
Opdrachtgever
Dit onderzoek maakt deel uit van het project MI-Tale, gefinancierd door ZonMW, binnen AAL.
Samen met
* Nationaal Ouderenfonds
* VU Amsterdam (Sociologie)
* VUMC (Psychiatrie)
Outputs
* Wetenschappelijke publicatie Journal for Gerontechnology
* Wetenschappelijke publicatie Geron
* Presentatie PhD dag Graduate School
Het is niet voor niets dat ouderen graag herinneringen ophalen; uit onderzoek blijkt dat het een belangrijke positieve bijdrage kan leveren aan het ouder worden. Zo helpt het bij de vorming van identiteit; draagt het bij aan gevoelens van zingeving; helpt het grip te houden op het leven en is het een manier om zaken uit het verleden te verwerken. Daarnaast bevordert het samen ophalen van herinneringen sociale verbondenheid.
Veel onderzoek is gedaan naar interventies waarbij ouderen worden begeleid in het ophalen van herinneringen. Weinig is echter nog bekend over strategieën die ouderen zélf ontwikkelen. Ook weten we nog weinig over de rol die ICT daarbij kan spelen. In deze studie onderzoeken we deze topics aan de hand van een app, ontwikkeld in het MI-Tale project.
Digitale ontwikkelingen bieden steeds meer mogelijkheden om persoonlijke zaken te delen met anderen. Uit onderzoek weten we, dat jongeren online vaak meer delen dan zij offline zouden doen. Bij het delen van iets persoonlijks via bijvoorbeeld SMS of e-mail zie je bijvoorbeeld niet direct hoe de ander reageert en bij het geven van een reactie, ervaren jongeren het als prettig dat zij meer tijd hebben om na te denken over het formuleren van een boodschap.
Veel ouderen geven echter juist aan dat zij contact via digitale middelen onpersoonlijk vinden en geven de voorkeur aan een face-to-face gesprek. Hoe dit precies werkt en of zij hier echt anders over denken dan jongeren, is echter nog niet eerder onderzocht. In deze studie onderzoeken wij welke zaken ouderen al dan niet graag online of offline delen met anderen en wat wij daarvan kunnen leren in het stimuleren van contacten tussen ouderen en degenen om hen heen.
Wanneer
Maart 2017 – Oktober 2021
Opdrachtgever
Dit onderzoek wordt uitgevoerd met data verzameld binnen het LASA programma.
Samen met
* Nationaal Ouderenfonds
* VU Amsterdam (Sociologie)
* VU Medisch Centrum (Sociale gezondheid, LASA)
Wanneer?
Maart 2021 – Februari 2022
Opdrachtgever
Dit onderzoek maakt deel uit van het project Methode Narratieve Verantwoording, gefinancierd door het Ministerie van VWS
Samen met
* Leyden Academy
* VU Amsterdam (Sociologie)
Outputs
* Wetenschappelijk artikel
* Interview digitaal platform Qruxx
* Presentatie Eureco congres Siegen 2021
Uit onderzoek blijkt dat het goed is voor het welbevinden van bewoners van verpleeghuizen als zij worden betrokken bij het vormgeven van de aan hun aangeboden zorg. Tegelijk vinden zij het vaak lastig zich te uiten op een constructieve manier.
Zorgverleners vinden het van belang om persoonsgerichte zorg te bieden, maar vinden het óok lastig om er op een goede manier achter te komen wat de bewoner belangrijk vindt. Vaak denken zij bovendien zelf al te weten waar iemands voorkeur naar uitgaat.
In deze studie onderzoeken we hoe de inzet van technologie in verpleeghuizen kan helpen om bewoners een stem te geven in het zorgproces.